Κυβερνητικό νομοσχέδιο σε σχέση με την άρση του τραπεζικού απορρήτου για περιπτώσεις, μεταξύ άλλων, πώλησης δανείων, το οποίο αποτελεί μέρος της δέσμης νομοσχεδίων που προωθεί η Κυβέρνηση με στόχο την ενδυνάμωση του νομικού πλαισίου για τη μείωση των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων (ΜΕΔ), συζήτησε σήμερα η Κοινοβουλευτική Επιτροπή Οικονομικών.
Σκοπός του νομοσχεδίου είναι η τροποποίηση του άρθρου 29 του περί εργασιών πιστωτικών ιδρυμάτων σε σχέση με την τήρηση του τραπεζικού απορρήτου και αποσκοπεί στο να δοθεί η δυνατότητα διεξαγωγής εκθέσεων Δέουσας Επιμέλειας (due diligence) για οποιαδήποτε διεξαγωγή κατάλληλης αξιολόγησης Αδειοδοτημένων πιστωτικών ιδρυμάτων (ΑΠΙ) ή μέρους του ενεργητικού τους σε σχέση με κάποια μελλοντική εμπορική πράξη για πώληση από ΑΠΙ σε δυνητικό αγοραστή είτε μέρους του εκδοθέντος κεφαλαίου ή ενεργητικού τους, είτε για συνομολόγηση συμφωνίας συμμετοχής μεταξύ ΑΠΙ και τρίτου προσώπου για ανάληψη μέρους ή του συνόλου των κινδύνων πιστωτικών διευκολύνσεων του ΑΠΙ.
Ωστόσο, όπως αναφέρθηκε ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών, και σήμερα ακόμη, παρά το τραπεζικό απόρρητο, αγοραστές που έμπαιναν μέσα στις διάφορες τράπεζες να αποκτήσουν μια ειδική συμμετοχή σε αυτές, από 10% και πάνω, πριν κάνουν μια πρόταση ενδεχομένως έπαιρναν τις αναγκαίες πληροφορίες από την τράπεζα για να μπορέσουν οι αγοραστές να κάνουν το due diligence.
Σήμερα, η τήρηση του τραπεζικού απορρήτου, σύμφωνα με το υφιστάμενο άρθρο 29, εδάφιο 1, του νόμου περί εργασιών τραπεζικών ιδρυμάτων, δεν εφαρμόζεται σε μια σειρά περιπτώσεων όπως είναι μεταξύ άλλων όταν η παροχή των πληροφοριών επιβάλλεται για λόγους δημόσιου συμφέροντος ή για λόγους προστασίας των συμφερόντων του ΑΠΙ, όταν ο πελάτης του ΑΠΙ παρέχει τη γραπτή συγκατάθεση του, όταν ο πελάτης έχει κηρυχτεί σε πτώχευση ή αν ο πελάτης είναι εταιρεία, η εταιρεία ευρίσκεται υπό διάλυση και όταν έχει εγερθεί δικαστική διαδικασία μεταξύ του ΑΠΙ και του πελάτη ή του εγγυητή του αναφορικά με το λογαριασμό του πελάτη.
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Οικονομικών ανέφερε ενώπιον της Επιτροπής Οικονομικών ότι το νομοσχέδιο έχει σταλεί σε εμπλεκόμενους φορείς για διαβούλευση αλλά και στην Επίτροπο Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η οποία έχει προσθέσει μια σχετική διάταξη που ενσωματώθηκε μέσα στο νομοσχέδιο. Ωστόσο, ο Πρόεδρος της Παγκύπριας Ένωσης Καταναλωτών και Ποιότητας Ζωής Λουκάς Αριστοδήμου είπε το νομοσχέδιο δεν στάλθηκε στον Σύνδεσμο για να συμμετάσχει στη διαβούλευση.
Αναφορικά με το τι ακολουθείται σε άλλες χώρες, η εκπρόσωπος της Κεντρικής Τράπεζας Έλενα Γρηγοριάδου είπε ότι «σε άλλες χώρες υπάρχει μεγαλύτερη διαφάνεια» από ό,τι επέτρεπε η κυπριακή νομοθεσία με το άρθρο 29 του νόμου.
Ειδικότερα, σημείωσε ότι στις άλλες χώρες «υπάρχει μεγάλη διαφάνεια αναφορικά με τους διάφορους δανειολήπτες από τις τράπεζες διότι τα credit registries που υπάρχουν είναι ανοικτά στους διάφορους ενδιαφερομένους για να μάθουν ποιοι είναι οι δανειολήπτες και αν υπάρχουν ΜΕΔ ή όχι».
«Στην Κύπρο αυτό δεν υπάρχει, οπότε στις περιπτώσεις που υπήρχε η πρόθεση από κάποιων να αγοράσει δάνεια, υπήρχε το παράδοξο ότι στις πλείστες περιπτώσεις ο ενδιαφερόμενος ενδεχομένως έπαιρνε την πληροφόρηση χωρίς να έχει πλήρη εικόνα αναφορικά με το ποιος είναι πίσω από το δάνειο», υπογράμμισε.
Παράλληλα, ανέφερε ότι στις περιπτώσεις όπου έπρεπε να εξετάσει ο αγοραστής δανείων «αν υπήρχαν υποθήκες πάνω σε ένα δάνειο ήταν εύκολο κάποιος να εντοπίσει ποιος ήταν ο δανειολήπτης», τονίζοντας είναι «σαν να κρυβόμαστε πίσω από το δάκτυλο μας στις περιπτώσεις αυτές που λένε ότι υπήρχε τραπεζικό απόρρητο».
Η κ. Γρηγοριάδου είπε ακόμη ότι μια άλλη περίπτωση που θεωρήθηκε αναγκαίο να υπάρξει αυτή η τροποποίηση είναι και «η πώληση μετοχικού κεφαλαίου τράπεζας όπου είχαμε ενδιαφερόμενους αγοραστές να αγοράζουν μέρος μετοχικού κεφαλαίου και ολόκληρη τράπεζα αλλά να υπήρχε αυτό το άρθρο (29) στον τραπεζικό νόμο όπου θεωρητικά έλεγε ότι είναι παράνομο ένας προτεινόμενος αγοραστής μετοχικού κεφαλαίου μιας τράπεζας να μην μπορεί να κάνει due diligence».
