Έχουν περάσει ακριβώς πέντε χρόνια από τότε που ο Μάριο Ντράγκι δήλωσε ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα είναι έτοιμη «να κάνει ό, τι χρειαστεί» για να σώσει το ευρώ.
Με την ανάκαμψη της ευρωζώνης σε πλήρη εξέλιξη και την εκκίνηση της ΕΚΤ προς την έξοδο των προγραμμάτων ενίσχυσης, θα μπορούσαν να υπάρξουν λίγοι καλύτεροι τρόποι να σηματοδοτηθεί η επέτειος από μια επιτυχημένη έκδοση κρατικών ομολόγων από την Ελλάδα – το μεγαλύτερο θύμα της κρίσης χρέους της ζώνης του κοινού νομίσματος.
Η πώληση ενός πενταετούς ομολόγου ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ – εκ των οποίων περίπου το ήμισυ προήλθε από υφιστάμενους επενδυτές που πραγματοποίησαν ανταλλαγές με χρεωστικούς τίτλους που είχαν λήξη το 2019 – αποτελεί ένα προσωρινό πρώτο βήμα. Μπορεί να είναι ένδειξη τόσο για την απελπιστική αναζήτηση αποδόσεων από τους επενδυτές όσο και για την αποκατάσταση της Ελλάδας με κεφαλαιαγορές (μια απόδοση 4,625% επί του νέου ομολόγου είναι λιγότερο εντυπωσιακή από ό, τι φαίνεται, δεδομένης της αρνητικής απόδοσης του γερμανικού πενταετούς χρέους). Ωστόσο, εξακολουθεί να είναι μια σημαντική ανακάλυψη που πρέπει να γιορτάσουμε.
Την τελευταία φορά που η Αθήνα ήταν σε θέση να συγκεντρώσει χρήματα στην ανοιχτή αγορά ήταν το 2014, λίγο πριν ο ριζοσπαστικός συνασπισμός του ΣΥΡΙΖΑ ανέλθει στην κυβέρνηση, ρίχνοντας το πρόγραμμα διάσωσης της Ελλάδας σε αταξία. Ωστόσο, παρ’ όλες τις αναταραχές, οι επενδυτές που αγόρασαν τα εν λόγω ομόλογα – ακόμα και τον Φεβρουάριο – έχουν τη δυνατότητα να αποκομίσουν ένα υγιές κέρδος.
Η χθεσινή πώληση ομολόγων αντανακλά την πρόοδο που έχει σημειώσει η Ελλάδα και αποτελεί προϋπόθεση για περαιτέρω πρόοδο.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας, ο οποίος έφερε την Ελλάδα στο χείλος της χρεοκοπίας αντιστεκόμενος στην λιτότητα, σκοπεύει να ξεκαθαρίσει τα εμπόδια που θέτουν οι πιστωτές, γιατί θέλει να κάνει μια καθαρή έξοδο από το πρόγραμμα διάσωσης της ΕΕ όταν λήξει το προσεχές καλοκαίρι. Για τον σκοπό αυτό, έχει καταβάλει τεράστια προσπάθεια για να δημιουργήσει δημοσιονομικό πλεόνασμα, συμπεριλαμβανομένης της τιμωρητικής συμπίεσης των δαπανών και της νομοθεσίας για τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης και τη μείωση των συντάξεων. Σε αντάλλαγμα, η Ελλάδα έχει εξασφαλίσει την επόμενη δόση των χρημάτων διάσωσης και οι πιστωτές της έχουν υποσχεθεί περαιτέρω ελάφρυνση του χρέους σε μια συμφωνία για τη διατήρηση της συμμετοχής του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου στη διάσωση.
Οι ρυθμίσεις αυτές δεν είναι σε καμία περίπτωση τέλειες, αλλά είναι σαφώς προς το συμφέρον όλων των πλευρών να τις κάνουν να δουλέψουν και να αποφύγουν μια τέταρτη ελληνική διάσωση. Η χθεσινή πώληση ομολόγων δείχνει ότι οι επενδυτές γίνονται όλο και πιο σίγουροι ότι η Ελλάδα θα επιμείνει σε οδυνηρές μεταρρυθμίσεις. Και ότι παρά τα πολιτικά εμπόδια, οι πιστωτές θα συμφωνήσουν τελικά στην ελάφρυνση του χρέους που απαιτείται για να βάλουν τα οικονομικά της χώρας σε βιώσιμη βάση.
Η ανάκτηση της πρόσβασης στις κεφαλαιαγορές -όπως και η Πορτογαλία και η Ιρλανδία έκαναν αρκετό καιρό πριν από την έξοδο από τη διάσωση- είναι ένα απαραίτητο βήμα προκειμένου η Ελλάδα να ανακτήσει την οικονομική της ανεξαρτησία. Θα ήταν επίσης απαραίτητη προϋπόθεση για την ΕΚΤ για να συμπεριλάβει το ελληνικό χρέος στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων, όπως εύχεται και η Αθήνα.
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για να διερευνηθεί η δέσμευση της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ για μεταρρυθμίσεις. Και την προθυμία της Γερμανίας να προσφέρει ελάφρυνση του χρέους, ακόμη και μετά το πέρας των εκλογών του Σεπτεμβρίου. Υπάρχουν επίσης ανησυχίες σχετικά με τον αντίκτυπο της δημοσιονομικής εξυγίανσης, για τις ευάλωτες ομάδες στην κοινωνία και για έναν εύθραυστο εταιρικό τομέα – με χτυπήματα για τις τράπεζες που επιβαρύνονται από μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Το ΔΝΤ πιστεύει ότι το στοχευμένο δημοσιονομικό πλεόνασμα του 3,5% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος είναι μη βιώσιμο.
Ωστόσο, υπάρχουν και λόγοι ελπίδας ότι η Ελλάδα έχει τελικά γυρίσει σελίδα. Μετά από τρία χρόνια στάσιμης παραγωγής, η οικονομία επέστρεψε σε μέτρια ανάπτυξη το πρώτο τρίμηνο. Η αγορά εργασίας βελτιώθηκε, ακόμη και αν αυτό οφείλεται κυρίως στην αύξηση της μερικής απασχόλησης. Ο τουρισμός έχει αναπτυχθεί και οι εξαγωγείς επωφελούνται από την ανάκαμψη της ζήτησης στην ευρωζώνη.
Η επιστροφή της Ελλάδας στις αγορές ομολόγων δεν είναι πανάκεια, αλλά είναι ένα ευπρόσδεκτο σημάδι της επιστροφής της κανονικότητας. Και μετά από τόσες πολλές λανθασμένες εκκινήσεις, θα μπορούσε να προσφέρει μια πολύ αναγκαία ώθηση στην εμπιστοσύνη. Πηγή: sofokleous10.gr
