Νέα εποχή με την ίδρυση υφυπουργείου ναυτιλίας
Ο κυπριακός στόλος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους 11 μεγαλύτερους παγκοσμίως και κατέχει την τρίτη θέση στην ΕΕ, με ποσοστό 12%, γεγονός που τοποθετεί τη χώρα μας ανάμεσα στα κράτη με ισχυρή επιρροή στον τομέα της ναυτιλίας. Ο κυπριακός εμπορικός στόλος αποτελείται περίπου από χίλια πλοία (χωρητικότητας περίπου 20 εκατ. τόνους) που πλέουν στις θάλασσες του κόσμου, καθιστώντας τη ναυτιλία μια σημαντική πηγή για την κυπριακή οικονομία, με τη συμβολή της να ανέρχεται στο 1,2 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως (7% του ΑΕΠ).
Από το 1963 η Κύπρος έχει αναγνωρίσει την πολιτική, οικονομική και κοινωνική σπουδαιότητα και σημασία της ναυτιλίας. Έκτοτε, με την εφαρμογή της σωστής πολιτικής, οι εκάστοτε κυβερνήσεις κατάφεραν να προσελκύσουν στο νησί αρκετούς επιχειρηματίες που δραστηριοποιούνται στον τομέα της ναυτιλίας. Η στρατηγική γεωγραφική τοποθεσία της Κύπρου, η οποία βρίσκεται στο σταυροδρόμι τριών ηπείρων (Ευρώπη, Ασία, Αφρική), έπαιξε σπουδαίο ρόλο στην επιτυχία της ως διεθνές Ναυτιλιακό κέντρο.
Κατά τη δεκαετία του 1990 άρχισε η άνθιση και μάλιστα ξένα μέσα ενημέρωσης χαρακτήρισαν την κυπριακή ναυτιλία ως τον «άγνωστο γίγαντα». Μετά την ένταξη της Κύπρου στην ΕΕ το 2004 το κυπριακό νηολόγιο και γενικότερα η ναυτιλία, γνώρισε ακόμη καλύτερες μέρες. Η βελτίωση των λιμενικών εγκαταστάσεων και υπηρεσιών τη δεκαετία από το 1989-1999, η έγκριση ενός ελκυστικού φορολογικού συστήματος για τη χωρητικότητα πλοίων, καθώς και η υψηλού επιπέδου εξυπηρέτηση που απολαμβάνουν τα πλοία αλλά και γενικότερα οι επαγγελματίες στη ναυτιλιακή βιομηχανία, υπήρξαν σταθμοί στην καλή φήμη της Κύπρου ως ναυτιλιακού κέντρου.
Η Κύπρος εξελίχθηκε σε ένα πλήρες ανεπτυγμένο ναυτιλιακό κέντρο που συνδυάζει μια σημαία κύρους και αξιοπιστίας και μια εγχώρια ναυτιλιακή βιομηχανία φημισμένη για τις αρίστης ποιότητας υπηρεσίες που προσφέρει, όπως και τα υψηλά επίπεδα ασφάλειας. Όλα αυτά έχουν επιτευχθεί παρά το γεγονός ότι η πολιτική αναταραχή έχει επηρεάσει δραματικά το νησί. «Εάν δεν ήταν το τουρκικό εμπάργκο τα πράγματα θα ήταν ακόμη καλύτερα για την κυπριακή ναυτιλία», σημειώνει ο γενικός διευθυντής του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, Θωμάς Καζάκος.
Ο κυπριακός στόλος συγκαταλέγεται ανάμεσα στους 11 μεγαλύτερους παγκοσμίως και κατέχει την τρίτη θέση στην ΕΕ, με ποσοστό 12%. Η κατάταξη αυτή τοποθετεί την Κύπρο μεταξύ των χωρών με ισχυρή επιρροή στον τομέα της ναυτιλίας. Ο κυπριακός εμπορικός στόλος αποτελείται περίπου από χίλια πλοία (χωρητικότητας περίπου 20 εκατ. τόνους) που πλέουν στις θάλασσες του κόσμου, καθιστώντας τη ναυτιλία μια σημαντική πηγή για την κυπριακή οικονομία, με τη συμβολή της να ανέρχεται στο 1,2 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως (7% του ΑΕΠ). Τα τελευταία 15 χρόνια το κυπριακό νηολόγιο παρουσιάζει μια σχετική στασιμότητα, λόγω των αυστηρότερων ελέγχων ποιότητας αλλά και της διεύρυνσης του νηολογίου άλλων χωρών.
Από τα χίλια πλοία με κυπριακή σημαία περίπου το 40% είναι ιδιοκτησία ελλαδιτών επιχειρηματιών. Ποσοστό 20% είναι εγγεγραμμένα σε γερμανικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Κύπρο ενώ τα πλοία που ανήκουν σε Κύπριους πλοιοκτήτες ανέρχονται στο 9% του νηολογίου της Κύπρου. Τα υπόλοιπα πλοία ανήκουν σε ιδιοκτήτες από χώρες της ΕΕ.
Πέραν όμως του νηολογίου η Κύπρος αναπτύσσει έντονη δραστηριότητα στον τομέα των ναυτιλιακών υπηρεσιών, από δεκάδες εταιρείες που έχουν την έδρα τους στο νησί. Το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο αριθμεί 250 μέλη που είναι ιδιοκτήτες ή και διαχειριστές πλοίων. «Είναι σημαντικό το γεγονός ότι τα εισοδήματα από τη ναυτιλία είναι εισαγόμενα» σημειώνει ο κ. Καζάκος. Οι αντοχές της κυπριακής ναυτιλίας και το βάθος των εταιρειών που δραστηριοποιούνται εδώ αποδεικύνονται από τη σταθερότητα που παρουσιάζει ο κλάδος, παρά τους εξωγενείς παράγοντες που τον επηρεάζουν. «Ενδεικτικό είναι το γεγονός ότι το 2013 παρά το κούρεμα καταθέσεων, καμιά ξένη ναυτιλιακή εταιρεία δεν εγκατέλειψε την Κύπρο» υποστηρίζει ο κ. Καζάκος.
Περίπου χίλια πλοία που πλέουν στις θάλασσες του κόσμου, καθιστούν τη ναυτιλία μια σημαντική πηγή για την κυπριακή οικονομία, με τη συμβολή της να ανέρχεται στο 1,2 δισεκατομμύριο ευρώ ετησίως (7% του ΑΕΠ)
Η Κύπρος παρέχει πολλά πλεονεκτήματα όπως, το νομικό της σύστημα που είναι βασισμένο σε αγγλικές πρακτικές, έχει αποδοτική δημόσια υπηρεσία, καλές εργασιακές σχέσεις, ένα εξαιρετικά υψηλό επίπεδο επαγγελματισμού στο νομικό και λογιστικό τομέα, ένα άριστο τραπεζικό σύστημα και τηλεπικοινωνίες και αεροπορικές συνδέσεις με όλους τους σημαντικούς προορισμούς. Ο συνδυασμός των πλεονεκτημάτων αυτών θέτει γερά θεμέλια, τα οποία αποτελούν ισχυρό κίνητρο για τους επιχειρηματίες να ιδρύσουν τις εταιρίες τους στην Κύπρο.
Η Κύπρος επίσης προσφέρει ένα αριθμό χρηματικών και οικονομικών πλεονεκτημάτων που παρακίνησαν πολλούς Ευρωπαίους επιχειρηματίες να ιδρύσουν τοπικές εταιρίες με πλήρως ανεπτυγμένα γραφεία στο νησί. Οι ανταγωνιστικές δαπάνες για εγγραφή πλοίων στο Κυπριακό Νηολόγιο και οι ανταγωνιστικοί ετήσιοι φόροι χωρητικότητας, το ευνοϊκό φορολογικό καθεστώς που ισχύει για τις πλοιοδιαχειρίστριες εταιρίες και άλλες διεθνείς επιχειρήσεις είναι από τα βασικά πλεονεκτήματα. Επίσης, σημαντικά πλεονεκτήματα αποτελούν η ύπαρξη ικανού εγχώριου εργατικού δυναμικού και τα χαμηλά κατασκευαστικά και λειτουργικά έξοδα.
Νέα εποχή με την ίδρυση υφυπουργείου ναυτιλίας
Καταλυτική αλλαγή προς το καλύτερο θεωρούν όλοι οι εμπλεκόμενοι την ίδρυση και λειτουργία υφυπουργείου ναυτιλίας από την 1η Μαρτίου 2018. Ήταν ένα πάγιο αίτημα παίρνει σάρκα και οστά μετά την έγκριση του κυβερνητικού νομοσχεδίου από τη Βουλή. Στόχος είναι η ενδυνάμωση της ναυτιλιακής διοίκησης και ασφαλώς ηπροσέλκυση πλοίων και εταιρειών στην Κύπρο.
Η δημιουργία του υφυπουργείου ωστόσο, πρέπει να συνοδευτεί και με κάποιες θεσμικές αλλαγές όσον αφορά τη δομή του ιδίου του Τμήματος Εμπορικής Ναυτιλίας. Σύμφωνα με τον αρμόδιο υπουργό Μάριο Δημητριάδη, ουσιαστικάτο Τμήμα Εμπορικής Ναυτιλίας θα μεταφερθεί στο νέο υφυπουργείο από το υπουργείο Μεταφορών. Το υπουργείο έχει προχωρήσει σε μελέτη για τις αλλαγές που θα επέλθουν και τις ανάγκες που θα απαιτηθούν από τη δημιουργία του υφυπουργείου. Από την πλευρά του ο Πρόεδρος του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου Θέμης Παπαδόπουλος εκτιμά ότι η δημιουργία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας θα λειτουργήσει και ως πειστικός μοχλός έλξης επιπρόσθετων ποιοτικών πλοιοκτητών και ναυτιλιακών εταιρειών στην Κύπρο, με αλυσιδωτή θετική επίδραση στην περαιτέρω μείωση της ανεργίας και στην ενίσχυση άλλων οικονομικών κλάδων που παρέχουν υπηρεσίες προς τη ναυτιλιακή βιομηχανία.
Το Κυπριακό Ναυτιλιακό Επιμελητήριο πιστεύει ότι η λειτουργία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας, το οποίο έχει σχεδιαστεί έτσι ώστε να λειτουργήσει με μία καινοτόμο ευελιξία, θα επιτρέψει στον σημαντικό αυτό τομέα, που δραστηριοποιείται και ανταγωνίζεται καθημερινώς σε παγκόσμια βάση, να καταρτίζει και να υλοποιεί στοχευμένες στρατηγικές ανάπτυξης που να ανταποκρίνονται στις συνεχώς εξελισσόμενες απαιτήσεις της παγκόσμιας οικονομίας και του διεθνούς ανταγωνισμού».
Ο υπουργός σημειώνει ότι υπάρχουν τεράστιες προοπτικές αλλά και μεγάλες προκλήσεις για την κυπριακή εμπορική ναυτιλία, ένας τομέας για τον οποίο είμαστε πολύ περήφανοι και βρίσκεται ψηλά στις προτεραιότητες της χώρας.«Η Κύπρος όμως δεν είναι μόνο σημαία. Η Κύπρος είναι επίσης ένα διεθνές ναυτιλιακό κέντροκαι το Υπουργείο Μεταφορών θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα της κυπριακής σημαίας» σημειώνει και τονίζει ότι η ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην κυπριακή ΑΟΖ, φέρνει νέες προκλήσεις για την κυπριακή ναυτιλία και η Κύπρος έχει τη δυνατότητα να εξελιχθεί σε ένα σημαντικό Ενεργειακό Κέντρο στη Μεσόγειο».
Επί του ιδίου θέματος ο Πρόεδρος του Κυπριακού Ναυτιλιακού Επιμελητηρίου, Θέμης Παπαδόπουλος σημειώνει ότι επιβάλλεται μια πιο ορθολογιστική και εξειδικευμένη διαμόρφωση κυβερνητικής ναυτιλιακής πολιτικής, η οποία θα λαμβάνει υπόψη και τις πρόσφατες θετικές εξελίξεις όσον αφορά στην ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου.
Μέσα στα πλαίσια λοιπόν μιας Εθνικής Ναυτιλιακής Πολιτικής που αναμένεται να διαμορφωθεί και λαμβάνοντας υπόψη τη «νέα τάξη πραγμάτων» στην Κύπρο και στη Ναυτιλία διεθνώς, πάντοτε σε συνεχή και στενή συνεργασία με τη ναυτιλιακή βιομηχανία, θα πρέπει να ενισχυθεί ακόμη περισσότερο το ναυτιλιακό φορολογικό πλαίσιο με την εισαγωγή νέων κινήτρων για τη Ναυτιλία (φορολογικά και μη), καθώς επίσης και η εκστρατεία προώθησης του κυπριακού ναυτιλιακού φορολογικού πλαισίου στο εξωτερικό για την προσέλκυση επιπρόσθετων ποιοτικών πλοιοκτητών και ναυτιλιακών εταιρειών στην Κύπρο.
Σημαντικός παράγοντας για μια σταθερή και συνεχιζόμενη ανάπτυξη της κυπριακής ναυτιλίας θα είναι και η δημιουργία Μονοθυρικής Υπηρεσίας για τη Ναυτιλία (One-Stop-Shipping-Shop) που θα λειτουργεί υπό την εποπτεία του Υφυπουργείου Ναυτιλίας και θα ασχολείται με θέματα σύστασης και λειτουργίας ναυτιλιακών εταιρειών (με τη συνεργασία και άλλων κυβερνητικών τμημάτων), θέματα Κυπριακού Νηολογίου, φορολογικά ζητήματα εμπορικής ναυτιλίας και επιλεγμένα θέματα κράτους και σημαίας. Επιπρόσθετα, αναγνωρίζοντας ότι η καινοτομία είναι το κλειδί για τη σταθεροποίηση και περαιτέρω ανάπτυξη της ναυτιλιακής βιομηχανίας μας, το Ναυτιλιακό Επιμελητήριο έχει προτείνει τη δημιουργία ενός «Ιδρύματος για τη Θάλασσα» το οποίο θα προωθήσει την ανάπτυξη καινοτόμων υπηρεσιών, τεχνολογιών και προϊόντων που πρέπει να εφαρμόζονται στους τομείς της «Γαλάζιας Οικονομίας», μέσα από το οποίο θα υπάρξει ένας περαιτέρω συντονισμός και συνεργασία του Κυπριακού Ναυτιλιακού Συμπλέγματος (Cyprus Maritime Cluster) με μία πιο ορθολογιστική και στοχευμένη συνεργασία όλων των εμπλεκόμενων φορέων και οργανισμών σε θέματα «Γαλάζιας Ανάπτυξης».
Πηγή: Έντυπο Περιοδικό Ευρωκέρδος
