Η κλιματική αλλαγή αποτελεί το σημαντικότερο πρόβλημα της εποχής μας. Η έντασή του και οι συνέπειες του υπερβαίνουν άλλα προβλήματα. Η προοπτική η Κύπρος να καταστεί μη κατοικήσιμη σε ένα ορίζοντα λίγων δεκαετιών μας θέτει όλους ενώπιων σημαντικών ερωτημάτων. Σε ποιο κόσμο θα ζήσουν τα παιδιά και τα εγγόνια μας;
Οι Κύπριοι αντιλαμβάνονται το πρόβλημα και είναι έτοιμοι να επωμιστούν και το κόστος της κλιματικής αλλαγής όπως προκύπτει από τις απαντήσεις που έδωσαν στην τέταρτη έρευνα για το κλίμα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων.
Το 67% τάσσεται υπέρ της λήψης αυστηρότερων μέτρων από το κράτος τα οποία θα επέβαλαν αλλαγές στη συμπεριφορά των ανθρώπων προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κλιματική αλλαγή, ποσοστό αυξημένο κατά 10% σε σχέση με την περσινή έρευνα.
Συνοπτικά οι Κύπριοι διατύπωσα απάντησαν τα εξής στις ερωτήσεις που τους ετέθησαν:
-Το 89% θεωρούν ότι η κλιματική αλλαγή και οι συνέπειές της συνιστούν τη μεγαλύτερη πρόκληση για την ανθρωπότητα κατά τον 21ο αιώνα.
-Το 83% θεωρεί ότι ανησυχεί περισσότερο για την κατάσταση έκτακτης ανάγκης για το κλίμα απ’ ό,τι ανησυχεί η κυβέρνηση της χώρας τους.
-Το 94% θεωρεί ότι η κλιματική αλλαγή έχει επιπτώσεις στην καθημερινή τους ζωή.
-Το 65% θεωρεί ότι η χώρα δεν θα καταφέρει να μειώσει δραστικά έως το 2050 τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα που παράγει, σύμφωνα με τη δέσμευση της Συμφωνίας των Παρισίων.
-Το 67% είναι υπέρ της λήψης αυστηρότερων μέτρων από το κράτος τα οποία θα επέβαλαν αλλαγές στη συμπεριφορά των ανθρώπων (αύξηση 10 μονάδων σε σχέση με πέρυσι).
-Το 75% θα επιθυμούσε την εισαγωγή φόρου σε προϊόντα και υπηρεσίες που συμβάλλουν περισσότερο στην υπερθέρμανση του πλανήτη.
-Το 73% τάσσεται υπέρ των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας ως την πηγή ενέργειας στην οποία θα έπρεπε να βασιστεί η χώρα για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Οι θέσεις των Κύπριων είναι πιο τολμηρές από τις θέσεις των κομμάτων. Με την προεδρική προεκλογική περίοδο να έχει ξεκινήσει εξαιρετικά πρόωρα, ποιό κόμμα και ποιός υποψήφιος θα έθετε για παράδειγμα θέμα αύξησης της φορολογίας στα καύσιμα ως μέσο για να ενισχυθεί η χρήση των μέσων μαζικής μεταφοράς;
Για άλλη μια φορά η κοινωνία δηλώνει έτοιμη για τολμηρές αποφάσεις. Και η Κύπρος να πραγματοποιήσει τολμηρά βήματα για «πιάσει» τους κλιματικούς στόχους.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σε έγγραφο εργασίας που συνοδεύει το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας σημειώνει ότι «η Κύπρος αντιμετωπίζει σημαντικές προκλήσεις σε σχέση με την πράσινη ανάπτυξη, καθώς το μοντέλο οικονομικής ανάπτυξης της χώρας έχει αρνητικό αντίκτυπο στο περιβάλλον και εμποδίζει την επίτευξη κλιματικής ουδετερότητας. Για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας και του μακροπρόθεσμου δυναμικού της οικονομίας είναι απαραίτητο να καταβληθούν αποφασιστικές προσπάθειες για τη μετάβαση σε ένα πιο φιλικό προς το κλίμα αναπτυξιακό μοντέλο».
Επιπλέον, η χώρα μας συγκαταλέγεται μεταξύ των κρατών μελών με τις υψηλότερες κατά κεφαλήν εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με 11,6 τόνους ισοδυνάμου CO2 κατά κεφαλήν το 2017 έναντι 8,8 τόνων κατά μέσο όρο στην ΕΕ. Επιπλέον, οι εκπομπές αυξήθηκαν σημαντικά κατά 56% μεταξύ του 1990 και του 2017 —η αύξηση αυτή συγκαταλέγεται μεταξύ των υψηλότερων στην ΕΕ.
Δηλαδή το πρόβλημα των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου δεν είναι ένα πρόβλημα που αφορά κάποιους άλλους. Συμβάλλουμε και εμείς στην κλιματική αλλαγή.
«Οι μεταφορές, οι οποίες αντιπροσωπεύουν σήμερα το 40% της ζήτησης τελικής ενέργειας, είναι ο τομέας με τη μεγαλύτερη ένταση ενέργειας στην οικονομία. Οι αυξανόμενες εκπομπές CO2από τις μεταφορές θέτουν σε κίνδυνο την επίτευξη των κλιματικών και ενεργειακών στόχων για το 2030. Η χρήση ιδιωτικών αυτοκινήτων υπερβαίνει κατά πολύ τον μέσο όρο της ΕΕ, ενώ η χρήση των δημόσιων συγκοινωνιών είναι πολύ χαμηλή (3% των συνολικών μετακινήσεων)», σημειώνει μεταξύ άλλων η Ευρωπαϊκή Επιτροπή στην ανάλυσή της.
Το τι πρέπει να γίνει είναι γνωστό: αύξηση της παραγωγής ΑΠΕ, εξοικονόμηση ενέργειας και -το κυριότερο- δραστική αλλαγή του τρόπου με τον οποίο μετακινούμαστε.
Η πολιτική πρόθεση για την υλοποίηση του παραπάνω τρίπτυχου φαίνεται να υπάρχει, αλλά δεν έχουμε δει ακόμη αποφασιστική δράση. Οι πολίτες, πάντως, είναι έτοιμοι να αναλάβουν το κόστος που τους αναλογεί.
