Πότε το Bitcoin θα αρχίσει να αστράφτει σαν χρυσός; Υπάρχουν αρκετά σενάρια, με το πιο ενδιαφέρον να αφορά τις Κεντρικές Τράπεζες. Όταν η πρώτη Κεντρική Τράπεζα, έστω και μικρού μεγέθους, αποφασίσει να αγοράσει Bitcoin και να το συνυπολογίσει στα συναλλαγματικά της αποθέματα, όπως τον χρυσό. Αυτή η ενέργεια θα προκαλούσε κυριολεκτικά αγοραστική φρενίτιδα, λειτουργώντας ως καταλύτης στον δρόμο για την ευρεία υιοθεσία.
Τι λόγο έχει να προβεί σε κάτι τέτοιο μια Κεντρική Τράπεζα; Επειδή το Bitcoin έχει απειροελάχιστα έξοδα φύλαξης και σε αντίθεση με τον χρυσό μπορεί να το διατηρεί στην χώρα της. Ο χρυσός υπερτερεί σε ιστορία, σε κύρος και λάμψη, αλλά μειονεκτεί σε ευκολία. Είναι βαρύς και δυσκίνητος στην μεταφορά, δύσχρηστος στις εμπορικές συναλλαγές, έχει μεγάλο κόστος φύλαξης και ασφάλισης.
Αυτός είναι και ο λόγος που ελάχιστες το κρατάνε στο έδαφος τους και το εμπιστεύονται σε φιλικά κράτη που διαθέτουν την κατάλληλη υποδομή. Όμως οι συμμαχίες αλλάζουν. Πέρα από αυτό, για τις Κεντρικές Τράπεζες αποτελεί ένα περιουσιακό στοιχείο του οποίου ο δείκτης απόδοσης, συμπεριλαμβανομένου του κόστους αποθήκευσης και φύλαξης, συχνά είναι αρνητικός.
Εκτός από αυτόν τον εμφανή λόγο, υπάρχει και άλλος για τον οποίο αυτή η κίνηση ίσως αποδειχθεί έξυπνη. Μόλις μαθευτεί στο κοινό (όπως τείνει να συμβαίνει στην ψηφιακή εποχή), θα προκαλέσει ένα ντόμινο εξελίξεων. Πέρα από την αξιοπιστία που θα αποκτήσει το ίδιο το bitcoin καθώς θα εκλείψουν οι αμφισβητίες του, θα αναγκαστούν οι υπόλοιπες Κεντρικές Τράπεζες να ακολουθήσουν το ίδιο, καθώς θα είναι προς το συμφέρον τους.
Ακόμα και αν δεν πιστεύουν στο δίκτυο του bitcoin ή στην τεχνολογία του, θα σπεύσουν να το αποκτήσουν, διότι η τελευταία θα το πληρώσει πανάκριβα. Το πλεονέκτημα που προσφέρεται στην Κεντρική Τράπεζα που θα κινηθεί πρώτη, να αποκτήσει ένα περιουσιακό στοιχείο του οποίου η αξία θα αυξηθεί κατακόρυφα, αποτελεί καθοριστικό κίνητρο.
Το δίλημμα του φυλακισμένου
Είναι μακριά αυτή η ημέρα; Καθόλου, σύμφωνα με την θεωρία παιγνίων (game theory) που εξετάζει τις στρατηγικές επιλογές λογικά σκεπτόμενων παικτών που εμπλέκονται σε ανταγωνιστικές καταστάσεις. Ας εξετάσουμε το «δίλημμα του φυλακισμένου», το πιο γνωστό θεώρημα, που περιγράφει την υπόθεση δύο ατόμων που συλλαμβάνονται από την αστυνομία ως ύποπτοι, χωρίς να υπάρχουν τα απαιτούμενα στοιχεία.
Για τους κάνει να ομολογήσουν τους βάζει σε χωριστά δωμάτια, εμποδίζοντάς τους να έχουν οποιαδήποτε επικοινωνία. Τότε ο αστυνόμος επισκέπτεται τον καθένα χωριστά, με την εξής πρόταση: Αν καταθέσει εναντίον του άλλου (και ο άλλος δεν μιλήσει) ως ανταμοιβή για την συνεργασία του θα αφεθεί ελεύθερος, ενώ ο άλλος θα τιμωρηθεί με 10 χρόνια φυλάκιση. Αν καρφώσουν ο ένας τον άλλον, τότε θα τιμωρηθούν με 3 χρόνια ο καθένας. Αν όμως δε μιλήσει κανείς, θα αφεθούν ελεύθεροι και οι δύο λόγω έλλειψης στοιχείων.
Σε ένα ψυχρά ορθολογικό παίκτη, η λογική επιβάλει να κοιτάξει το συμφέρον του. Να επιδιώξει το μέγιστο όφελος ή την ελάχιστη δυνατή ζημιά, λαμβάνοντας υπόψη του ότι και ο άλλος θα ενεργήσει ορθολογικά. Σύμφωνα λοιπόν με την θεωρία, ο κάθε ύποπτος συμφέρει να καταδώσει πρώτος τον άλλο, επειδή αυτή η ενέργεια διασφαλίζει το ατομικό του συμφέρον.
Στον κυνικό κόσμο που ζούμε, οι όροι καλό και κακό δεν κατέχουν περίοπτη θέση στην λήψη συμφεροντολογικών αποφάσεων. Η εκδοχή του αμοιβαίου αλτρουισμού που αποβαίνει σε αμοιβαίο όφελος, συμβαίνει σπάνια. Η εφαρμογή σε αληθινούς κρατούμενους αποδεικνύει ότι το σκεπτικό είναι σωστό: Η προδοσία είναι το κυρίαρχο αποτέλεσμα.
Νομίζετε πως η θεωρία δεν εφαρμόζεται στον πραγματικό κόσμο ή ότι ισχύει μόνο σε εγκληματίες; Τότε η λογική επιδίωξη των κυβερνήσεων θα έπρεπε να ήταν οι δαπάνες τους να κατευθύνονται στο σύστημα υγείας, στην παιδεία, στις υποδομές. Αν όμως μια χώρα παραμελήσει τις στρατιωτικές δαπάνες, ενώ η γειτονική εξοπλίζεται συνεχώς, κινδυνεύει να υποστεί επίθεση και να χάσει εδάφη. Πρόκειται για το ίδιο δίλημμα. Αν επενδύσουν στην ειρήνη κερδίζουν και οι δυο. Πόσοι όμως το ακολουθούν;
Για τον ίδιο λόγο, πόσο σίγουρος είναι ο Κεντρικός Τραπεζίτης μας πως κανένα άλλο μέλος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας δεν θα μπει στον πειρασμό να αγοράσει πρώτος bitcoin; Πόσο απίθανο είναι ένας από τους υπόλοιπους 18 να κινηθεί αυτόνομα; Ένας μόνο αρκεί. Θα είναι το πρώτο πλακάκι στο ντόμινο.
Ας υποθέσουμε πως ο κ. Στουρνάρας διστάζει επειδή όλοι οι συνάδελφοι του ακολουθούν ενιαία στρατηγική. Διακατέχονται από αμοιβαία εκτίμηση, έχουν ειλικρινή συνεργασία, βαδίζουν αγαπημένοι, ένα σώμα μία ψυχή. Ακόμα και σε αυτό το μάλλον απίθανο σενάριο, ποιος αποκλείει πως δεν θα πραγματοποιήσει την πρώτη κίνηση μια άλλη Κεντρική Τράπεζα, εκτός ΕΚΤ;
Οι αντιρρήσεις
Τι εξωφρενικό σενάριο. Που ακούστηκε να επέμβει μια Κεντρική Τράπεζα στην διαμόρφωση της τιμής μιας χρηματιστηριακής αξίας; Ελάτε τώρα. Τι κάνουν αυτό το διάστημα (και όχι μόνο) όλες οι Κεντρικές Τράπεζες στις αγορές χρήματος και μετοχών, αν όχι απροκάλυπτη χειραγώγηση;
Στα σοβαρά θεωρείς καλή ιδέα να αγοράσει η Τράπεζα της Ελλάδος το νόμισμα των παρανόμων; Σας έχουμε φρέσκα νέα. Το Bitcoin από την Παρασκευή θεωρείται και τυπικά μια μορφή χρημάτων που καλύπτεται από το Washington, D.C., Money Transmitters Act. Σύμφωνα με απόφαση Ομοσπονδιακού δικαστηρίου, χρήμα «συνήθως σημαίνει μέσο ανταλλαγής, μέθοδο πληρωμής ή διαφύλαξης αξίας. Το Bitcoin είναι αυτά τα πράγματα.»
Η αντίστροφη μέτρηση έχει αρχίσει. Είναι θέμα χρόνου κάποια χώρα να εκμεταλλευτεί την συγκυρία. Να αποκτήσει Gold 2.0, τον ψηφιακό χρυσό, όπως αποκαλούν το bitcoin οι φίλοι του. Περισσότερα για τη σύγκριση χρυσού και bitcoin έχουμε γράψει εδώ και εδώ
Για να είμαστε ρεαλιστές, δεν αναμένουμε από την Τράπεζα της Ελλάδας να πάρει την πρωτοβουλία. Ωστόσο ο χρόνος θα δείξει αν έχουμε δίκιο. Διότι αν έχουμε, θα έχει χαθεί μια μεγάλη ευκαιρία.
Τι επιπτώσεις θα προκαλέσει αυτό το σενάριο στο bitcoin
Λίγο καιρό μετά την αγορά Bitcoin από την πρώτη Κεντρική Τράπεζα, η κεφαλαιοποίηση του θα ανέλθει σε αρκετά τρισεκατομμύρια, σε όρους δολαρίου. Η μεταβλητότητα που σήμερα λειτουργεί ως αντικίνητρο για την υιοθέτηση του ως νόμισμα, θα υποχωρήσει δραστικά, μια που η αξία του θα πλησιάσει του χρυσού.
Οι πρώτοι επενδυτές και όσοι κατέχουν σημαντικές ποσότητες, καθώς θα κερδίζουν σημαντικά, θα εμφανιστούν πρόθυμοι να αποχωριστούν τα Bitcoin τους, αυξάνοντας την ρευστότητα. Με τη σταθερή αγοραστική του δύναμη και τις εξελιγμένες τεχνολογικές εφαρμογές που θα καθιστούν τη χρήση του ευκολότερη και γρηγορότερη, οι καθημερινές συναλλαγές θα εκτοξευτούν.
Με τον κόσμο πιο ψηφιοποιημένο από ποτέ, οι άνθρωποι θα απαιτούν ολοένα και περισσότερο να πληρώνονται σε Bitcoin, επειδή θα συνδυάζει τα πλεονεκτήματα της σπανιότητας του χρυσού με την ευκολία του κρατικού νομίσματος. Με την διαφορά ότι δεν θα μπορούν οι Κεντρικές Τράπεζες να πατάνε το «print» με την πρώτη ευκαιρία, αλλοιώνοντας την ποσότητα του.
Ας μην ξεχνάμε πως η αξία της αγοραστικής δύναμης που χάνεται δεν οφείλεται σε σύμπτωση ή ατυχία. Οι Κεντρικές Τράπεζες εσκεμμένα επιδιώκουν πληθωρισμό κοντά στο 2%. Στο παρακάτω διάγραμμα βλέπουμε το ευρώ, που έχει χάσει το 80% της αξίας του τα τελευταία 15 χρόνια, σε σχέση με το χρυσό.
Τέλος, το Bitcoin θα καταγραφεί στην ιστορία ως η καινοτομία πίσω από το διαχωρισμό του χρήματος και του κράτους.
Και ζήσανε αυτοί καλά και εμείς καλύτερα…
* Το άρθρο δεν αποτελεί προτροπή για αγορά ή πώληση των αναφερόμενων τίτλων. Παρέχεται για πληροφοριακούς και μόνο σκοπούς
Του Βασίλη Παζόπουλου, euro2day.gr
