Κομισιόν: Εξωδικαστικοί Μηχανισμοί για τράπεζες, μπορεί να έχουν δεσμευτικές αποφάσεις
Μια πρωτοποριακή εκδήλωση για το πρόβλημα του Χρηματοοικονομικού Αναλφαβητισμού διοργάνωσε ο ευρωβουλευτής Κώστας Μαυρίδης (ΔΗΚΟ, S&D) στο Ευρωκοινοβούλιο, με ομιλητές τον Ralf Jacob, εκπρόσωπο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Επικεφαλής Γενικής Διεύθυνσης Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, Χρηματοπιστωτικών Υπηρεσιών και Ένωσης Κεφαλαιαγορών και τον Δρ. Παναγιώτη Ανδρέου, Επίκουρο Καθηγητή στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιου Κύπρου, ο οποίος παρουσίασε για πρώτη φορά την τελευταία του έρευνα για τον χρηματοοικονομικό αναλφαβητισμό.
Ο κ. Μαυρίδης ξεκαθάρισε ότι «ο χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός δεν μπορεί να διαγράψει ευθύνες, αστικές ή ποινικές, οποιουδήποτε από τους εμπλεκομένους φορείς (πιστωτικά ιδρύματα, εποπτικές αρχές και κρατικοί αξιωματούχοι)». Στόχος, ανέφερε, είναι να αναδειχθεί το πρόβλημα και η ανάγκη για μια ευρωπαϊκή πολιτική που να το αντιμετωπίζει προληπτικά. Αναφέρθηκε σε έρευνα που έδειξε ότι μόνο ένας στους τρεις ενηλίκους μπορεί να αντιληφθεί τις απλές χρηματοοικονομικές έννοιες, ενώ σε ευρωπαϊκό επίπεδο, κατέδειξε το μεγάλο χάσμα μεταξύ βορρά και νότου. Συνεχίζοντας, αναρωτήθηκε: «Πόσοι ευρωπαίοι πολίτες μπορούν να ορίσουν τι είναι το ΑΕΠ ή την διαφορά ανάμεσα στο δημόσιο έλλειμμα και το δημόσιο χρέος; Πόσοι αντιλαμβάνονται την διαφορά μεταξύ της αποταμίευσης μέσω κατάθεσης και της επένδυσης;» Ακολούθως, ο κος Μαυρίδης αναφέρθηκε στην ευρωπαϊκή νομοθεσία, η οποία καθιστά σαφές ότι η σχέση ανάμεσα σε ένα χρηματοπιστωτικό ίδρυμα και τον πελάτη/καταναλωτή, είναι σχέση δυνατού προς αδύνατον. Όπως εξήγησε: «από αυτό τον θεμελιακό ορισμό, προκύπτει η ανάγκη προστασίας του αδύνατου. Η ελάχιστη προστασία επιβάλλεται από την ΕΕ, αλλά τα κράτη μέλη μπορούν να διαμορφώσουν αυστηρότερο περιβάλλον προστασίας του καταναλωτή. Κακό παράδειγμα είναι η Κύπρος όπου, όχι μόνο δεν υπήρξε ανάλογη προστασία, αλλά δεν εφαρμόστηκε καν αποτελεσματικά η ελάχιστη προστασία που η ΕΕ επιβάλλει» και αναφέρθηκε στο φαινόμενο του Χρηματιστηρίου, τους εξαπατημένους κατόχους αξιογράφων και στις παράνομες πρακτικές από τράπεζες. Καταλήγοντας ο κος Μαυρίδης, σημείωσε την παρέμβαση του για να διασφαλιστεί σήμερα η δυνατότητα άντλησης χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση για δράσεις στην αντιμετώπιση του χρηματοοικονομικού αναλφαβητισμού.
Ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, έκανε αναφορά στις 4 βασικές αρχές, γύρω από τις οποίες προωθούνται συγκεκριμένες δράσεις της ΕΕ: 1) ο καταναλωτής πρέπει να γνωρίζει τις ανάγκες του (π.χ. επενδυτικό, συνταξιοδοτικό πλάνο), 2) να γνωρίζει τα χρηματοοικονομικά προϊόντα, 3) να έχει δικαιώματα βάσει νομοθεσίας και τέλος 4) η διασφάλιση της συμμόρφωσης των πιστωτικών ιδρυμάτων. Αναφορικά με την λειτουργία εξωδικαστικού μηχανισμού επίλυσης διαφορών δεσμευτικού χαρακτήρα, η Κομισιόν ανέφερε ότι επαφίεται στα κράτη-μέλη να αποφασίσουν κατά πόσο αυτός θα είναι δεσμευτικός και τόνισε ότι οι δεσμευτικές αποφάσεις αποτελούν σοβαρό μοχλό συμμόρφωσης.
Ο ακαδημαϊκός Π. Ανδρέου παρουσίασε έρευνα του ανάμεσα σε Κύπριους φοιτητές, όπου καταγράφεται το χαμηλό επίπεδο γνώσεων σε βασικές χρηματοοικονομικές έννοιες, των οποίων η κατανόηση τους αποτελεί σημαντική προϋπόθεση για να διαχειρίζονται τα οικονομικά τους θέματα και να κατανοούν επαρκώς γεγονότα που τους επηρεάζουν. Τα αποτελέσματα καταδεικνύουν ότι ο χρηματοοικονομικός αναλφαβητισμός είναι ένα υπαρκτό πρόβλημα ανάμεσα στους προπτυχιακούς φοιτητές, οι οποίοι δεν έχουν επαρκή χρηματοοικονομική μόρφωση στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Η ευθύνη για επιμόρφωση βαραίνει την Πολιτεία, αρμόδιους φορείς αλλά και τους ίδιους τους πολίτες, για να μπορούν να προστατεύονται ανάλογα. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε ο Δρ. Ανδρέου, «το πιο σημαντικό μήνυμα της έρευνας είναι ότι αυτή η πολύ σημαντική γενιά ενεργών πολιτών παρουσιάζεται να είναι χρηματοοικονομικά αναλφάβητη και να διακατέχεται από ανησυχητικές (επικίνδυνες) πεποιθήσεις και συμπεριφορές».
Ακολούθησε συζήτηση με το ακροατήριο και σε καταληχτικό του σχόλιο ο κος Μαυρίδης επεσήμανε την πρόθεση του να συνεχίσει για προώθηση του ζητήματος με κάθε δυνατό μέσο».
