Του Γιώργου Μιχαηλίδη, Πρόεδρος του Συνδέσμου Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού
Το 1996 με πρωτοβουλία του Κυπριακού Οργανισμού Τουρισμού, του Κυπριακού Εμπορικού Βιομηχανικού Επιμελητηρίου και του Συνδέσμου Τουριστικών Πρακτόρων (ACTA) και μέσα στα πλαίσια προώθησης του προγράμματος για αναζωογόνηση του κυπριακού τουρισμού, το οποίο εγκρίθηκε, από την Ε.Ε. ιδρύθηκε ο Σύνδεσμος Ειδικών Ενδιαφερόντων και Πολιτιστικού Τουρισμού. Βασικοί σκοποί του συνδέσμου είναι η προώθηση της Κύπρου ως κέντρο πολιτιστικού τουρισμού και τουρισμού ειδικών ενδιαφερόντων, καθώς και η ανάπτυξη των εργασιών των μελών οι οποίοι προσφέρουν υπηρεσίες στον τομέα αυτό.
Με αφορμή την 21η Ετήσια Γενική Συνέλευση του Συνδέσμου, παραθέτουμε πιο κάτω τις προοπτικές για περαιτέρω ανάπτυξη του κλάδου μας και σχολιάζουμε την τουριστική επικαιρότητα και κυρίως την Εθνική Στρατηγική Τουρισμού που μας δόθηκε για παρατηρήσεις. Το 2017 έκλεισε με πολύ καλά αποτελέσματα για τον εναλλακτικό τουρισμό.
Φαίνεται ότι στον Πολιτιστικό Τουρισμό η Πάφος τα πήγε εξαιρετικά στην προσφορά και οργάνωση πολιτιστικών εκδηλώσεων όχι όμως στην επισκεψιμότητα από ξένους τουρίστες. Η προβολή στο εξωτερικό ήταν πολύ περιορισμένη και αρκέστηκε σε κάποιες ενέργειες του ΚΟΤ.
Εξαιρετική δουλειά έγινε στην Αγ. Νάπα με πάρκο Γλυπτικής, αλλά και στις ορεινές μας περιοχές με τον τουρισμό Υπαίθρου. Πολύ θετικά είναι τα αποτελέσματα στον Αγροτουρισμό την ευχάριστη έκπληξη του τουρισμού μας καθώς και στον καταδυτικό τουρισμό, τον γαμήλιο, τον αθλητικό, συνεδριακό, ευεξία, τον εκπαιδευτικό και τον θρησκευτικό. Πολύ καλύτερα αποτελέσματα αναφέρουν τα μέλη μας για τα προγράμματα Walk and Discover, Bike and Discover, Drive and Discover. Κάθε μια μορφή τουρισμού έχει την δική της δυναμική.
Προσβλέπουμε σε νέες μορφές τουρισμού όπως ο Αστρολογικός αλλά και ο Γεωλογικός στο Τρόοδος. Οι προοπτικές για το 2018-2020 είναι πολύ ενθαρρυντικές. Το τμήμα της πελατείας που μας αφορά που είναι κυρίως Ευρωπαίοι, δήλωσαν προτίμηση σε διαμονή σε παραδοσιακά καταλύματα, θέλει χρόνο για δραστηριότητες, φτιάχνει μόνη της τις διακοπές (Dynamic packaging) ενώ καθαρή προτίμηση έχουν τα θαλάσσια σπορ, ποδηλασία και πεζοπορία, fitness, training, personal training, ευεξία και golf. Οι δυνατότητες για εξασφάλιση αυτής της πελατείας είναι απεριόριστες. Ιδιαίτερα την νεκρή περίοδο που εγώ θα χαρακτήριζα την περίοδο των ευκαιριών. Το περιβάλλον μέσα από το οποίο δραστηριοποιούμαστε είναι άκρως ανταγωνιστικό, Ελλάδα και Κατεχόμενα, μπήκαν δυνατά στον εναλλακτικό τουρισμό. Η Καρπασία και η Κερύνεια μας σύντομα θα καθιερωθούν σαν ιδανικοί προορισμοί για πεζοπόρους και ποδηλάτες.
Αναμφισβήτητα διανύουμε μια περίοδο όπου οι αριθμοί στον τουρισμό ευημερούν κυρίως σ’ ότι αφορά τις αφίξεις. Μαζί με την Ελλάδα είμαστε οι μόνοι στην Ευρώπη που μετρούμε αφίξεις αντί διανυκτερεύσεις χωρίς να έχουμε αναλυτική κατάσταση ούτε και ακριβή στοιχεία για τα μη αδειούχα καταλύματα και πραγματικά έσοδα από τον τουρισμό, ούτε βέβαια και του multiplier effect στην οικονομία, ούτε και την κατανάλωση κυπριακών προϊόντων κλπ. Η βελτίωση στην εποχικότητα δεν μας πείθει μια και οι αφίξεις του χειμώνα δεν φαίνεται να καταλήγουν εκεί που πρέπει.
Σίγουρο δεν έχουμε πλήρη εικόνα και ρεαλιστική αποτύπωση των στατιστικών στοιχείων του τουρισμού μας. Είναι γι αυτό που καταθέσαμε πρόταση για την ίδρυση του ΚΕΝΤΡΟΥ ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗΣ ΚΥΠΡΙΑΚΟΥ ΤΟΥΡΙΣΜΟΥ για να έχουμε ασφαλή συμπεράσματα – εργαλεία για την μελέτη των τουριστικών δρώμενων, απόδοση της ορθής διάσταση του τουρισμού στην πραγματική οικονομία αλλά και μια παρακαταθήκη για στρατηγικό σχεδιασμό. Η Εθνική Στρατηγική Τουρισμού βρίσκεται ενώπιον μας θα πρέπει να επανεξετασθεί και τα αριθμητικά μεγέθη και στόχοι να βασισθούν πάνω σε τεκμηριωμένα στοιχεία.
- Μέχρι το 2030 προτείνεται αύξηση μέχρι 4,6-4,8 εκ. τουρίστες (Premium Destination Strategy). Που είναι όμως το κατάλληλα καταρτισμένο προσωπικό.
- Μας προτείνουν μείωση της εποχικότητας σε ποσοστά 60%-40%. Για να επιτευχθεί αυτός ο φιλόδοξος στόχος, η μελέτη θα έπρεπε να συμπεριλαμβάνει πρόνοια δαπανών για ευρεία και εκτεταμένη στήριξη της δημιουργίας υποδομών κατάλληλων για προϊόντα του τουρισμού. Εκτός περιόδου αιχμής.
- Οι επενδύσεις για εφαρμογή της στρατηγικής από τον ιδιωτικό τομέα ύψους €16δις μέχρι το 2030 θεωρούμε ότι είναι εξαιρετικά φιλόδοξη για τα κυπριακά δεδομένα, ενώ ο ποσοτικός στόχος που τίθεται για αύξηση του τουρισμού μέχρι το 2030 σε 28% επί του ΑΕΠ δεν είναι ρεαλιστικός. Η υπερ ξάρτηση της οικονομίας σε ένα τομέα εγκυμονεί σοβαρά προβλήματα για την οικονομία του τόπου.
- Η ποιοτική αναβάθμιση του τουριστικού μας προϊόντος θα επέλθει με την ανάπτυξη ενός εξαιρετικού πακέτου προϊόντων ειδικού ενδιαφέροντος σε συνδυασμό με το προϊόν Ήλιος και Θάλασσα.
- Για να επιτευχθεί όμως ο πιο πάνω στόχος, το κράτος θα πρέπει να δώσει τα απαραίτητα κίνητρα με βάση τις νέες τάσεις που υπάρχουν για εμπλουτισμό των εναλλακτικών μορφών τουρισμού. Κίνητρα για απλή προσθήκη κλινών βοηθούν μόνο στην περεταίρω μαζικοποίηση του τουρισμού μας και μας κάνουν just another destination.
- Η οπτική ρύπανση καθώς και η γενική βελτίωση της εικόνας των τουριστικών μας περιοχών μας απασχολεί ιδιαίτερα. Αυτό που θα πρέπει να σημειωθεί στο νέο στρατηγικό σχεδιασμό είναι η αλλαγή της νομοθεσίας ώστε να μην υπάρχουν παράθυρα στο νόμο τα οποία να προστατεύουν όσους παρανομούν. Πρόσφατα στο Davos για πρώτη φορά εντάχθηκε στο Παγκόσμιο Οικονομικό φόρουμ προβληματισμός που αφορά το BAUKULTUR, το αειφόρο δομημένο περιβάλλον, την ποιότητα του και την σχέση του με την πολιτιστική κληρονομία. Στην Κύπρο επιβάλλεται η αισθητική αποκατάσταση των τουριστικών περιοχών και η δημιουργία μιας BAUKULTUR και περιβαλλοντικού πολιτισμού.
- Η ανάπτυξη των εναλλακτικών μορφών τουρισμού θα προσδώσει νέα διάσταση στην ποιότητα του τουριστικού προϊόντος της Κύπρου. Για να επιτευχθεί ο στόχος αυτός θα πρέπει να γίνει εξατομίκευση της ταξιδιωτικής εμπειρίας έναντι της μαζικής αγοράς, με καθορισμό εξειδικευμένης πολιτικής για κάθε μορφή τουρισμού καθώς και ειδικού σχεδίου προβολής και marketing για τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού.
Είμαστε μια συμμαχία στο Marketing και φυσικά αγωνιούμε να δούμε πότε και ποιος θα ετοιμάσει ένα σχέδιο Marketing και ποιος θα το υλοποιήσει. Προέχει φυσικά το segmentation, στοχοποιημένη πρακτική εφαρμογή της επικοινωνιακής στρατηγικής. Το ΟΛΑ ΓΙΑ ΟΛΟΥΣ να το ξεχάσουμε. Το προφίλ των δυνητικών πελατών είναι ξεκάθαρο. Επιβάλλεται η ενίσχυση της αναγνωσιμότητας και διαφορετικότητας του προϊόντος.
Μήπως ο ΚΟΤ θα πρέπει να μετεξελιχθεί σε Market Driven Organization και να αναλάβει την ετοιμασία και υλοποίηση αυτού του Marketing Plan? Αφού φυσικά διαβουλευθεί με τους τουριστικούς εταίρους. Ένα σχέδιο ευέλικτο, συλλογικό, συντονισμένο διετές – Τριετές με budget όχι τύπου δωδεκατημορίων.
Εμείς λέμε ΝΑΙ στο Υφυπουργείο Τουρισμού ΟΧΙ σε ακόμα ένα γραφειοκρατικό οργανισμό. Στην Εθνική Στρατηγική Τουρισμού δεν είναι ξεκάθαρο το θεσμικό πλαίσιο ούτε και η Υλοποίηση της στρατηγικής. Όποια κυβέρνηση και εάν την υιοθετήσει θα πρέπει να βεβαιωθεί ότι η Στρατηγική είναι βιώσιμη, εξωστρεφής, ποικιλόμορφη, εξειδικευμένη και προ πόντων υλοποιήσιμη.
Ο Σύνδεσμος μας απευθύνεται στον Ποιοτικό Τουρίστα, τον απαιτητικό αυτό που ζητά εμπειρίες, δράση, γνώση. Τα μέλη μας προσφέρουν διακοπές με νόημα κοντά στη φύση, τον πολιτισμό και τον άνθρωπο της Κύπρου.
Το δικό μας το κομμάτι είναι καθαρά ανθρωποκεντρικό, αξιοποιεί ανεκμετάλλευτες δυνατότητες και αναδεικνύει την ανθρώπινη διάσταση του τουρισμού και της πολιτιστικής κληρονομιάς ενώ ταυτόχρονα τονώνει την καινοτομία την αυθεντικότητα και την ανταγωνιστικότητα του Κυπριακού Τουριστικού Κλάδου.
